Историско откритие: Пронајдена е нова планета во најблискиот ѕвезден систем до нас!

Откриена е нова планета во нашето најблиско ѕвездено соседство: Дали на нејзините месечини има услови за живот?

Со помош на вселенскиот телескоп „Џејмс Веб“, астрономите ги пронајдоа најсилните докази досега за постоење на џиновска планета во системот Алфа Кентаури, на само четири светлосни години од нас. Иако самата планета, која е гасовит џин со големина на Сатурн, не е погодна за живот, нејзината позиција во „златната зона“ на ѕвездата отвора една од највозбудливите можности во модерната астрономија: можноста за постоење на големи, карпести месечини со течна вода, кои би биле најблиските светови до нас со потенцијал за живот.

Мистеријата на планетата што исчезнува

Патот до ова откритие бил вистински детективски предизвик. Планетата првпат била забележана во август 2024 година, но во следните набљудувања во февруари и април 2025 година, таа мистериозно исчезнала. „Се соочивме со случај на планета што исчезнува!“, изјави докторандот Аникет Санги од Калтек.

За да ја решат мистеријата, тимот извршил милиони компјутерски симулации на можни орбити. Тие откриле дека планетата има елиптична патека, која во одредени периоди ја носи премногу блиску до сјајот на нејзината ѕвезда, правејќи ја невидлива за телескопот. Оваа симулација совршено се поклопила со нивните набљудувања и го потврдила постоењето на планетата.

Технички подвиг на границите на можното

Ова откритие е и огромен технички подвиг. Ѕвездите Алфа Кентаури А и Б се исклучително сјајни, што го прави речиси невозможно да се забележи слабата светлина на една планета околу нив. Тимот морал да користи специјална коронографска маска на телескопот за да ја блокира светлината од ѕвездите и да го открие објектот, кој бил повеќе од 10.000 пати поблед од својата ѕвезда.

Длабинска анализа: Потрага по живот на егзо-месечини

Оваа приказна е многу повеќе од само откривање на уште една планета; таа ја отвора следната голема граница во потрагата по вонземски живот – потрагата по живот на егзо-месечини. Исто како во филмот „Аватар“, каде што животот постои на месечината Пандора која кружи околу гасовит џин, така и оваа новооткриена планета е совршен кандидат да има карпести месечини со атмосфера и течна вода.

Откритието, исто така, ги предизвикува постоечките теории за тоа како се формираат планетите, бидејќи досега се сметаше дека е тешко за толку голема планета да се формира и да опстане во хаотичната гравитациска средина на близок двоен ѕвезден систем. На крајот, оваа планета и нејзините потенцијални месечини стануваат и главна цел на амбициозниот проект „Breakthrough Starshot“, кој планира да испрати минијатурни сонди кон Алфа Кентаури. Сега, тие имаат конкретна адреса кон која треба да се насочат.