Правда за 78-те жртви: 11 доживотни затвори за пеколот во ‘Гранд Картал’

Правда за ‘Гранд Картал’: 11 доживотни казни за пеколот во кој загинаа 78 луѓе, осудени сопствениците, менаџерите, па дури и заменик-градоначалник

Во една од најголемите пресуди за небрежност во поновата турска историја, судот во провинцијата Болу денеска изрече единаесет доживотни затворски казни за катастрофалниот пожар во луксузниот хотел „Гранд Картал“ во јануари, во кој животот го загубија 78 лица, од кои 34 беа деца. Пресудата, која беше дочекана со аплауз од семејствата на жртвите, не ги осуди само сопствениците, туку и целиот синџир на одговорност, вклучително и локални функционери и пожарникари, испраќајќи моќна порака против системската корупција и негрижа.

Трагедијата, која се случи на 21 јануари во популарниот ски-центар Карталкаја, ги шокираше и згрози Турција и светот. Пожарот избувнал во кујната, но поради дрвената фасада на 12-катниот хотел и целосната нефункционалност на безбедносните системи, тој се проширил со неверојатна брзина, заробувајќи ги гостите, меѓу кои и голем број деца кои биле таму на зимски распуст. Истрагата утврдила огромен број на безбедносни пропусти кои биле свесно игнорирани.

Осудени целото семејство, менаџерите и функционерите

Судењето, во кое беа обвинети вкупно 32 лица, беше толку големо што се одржуваше во специјално адаптирана училишна сала. Обвинителството успеа да докаже дека не станува збор за несреќен случај, туку за „убиство со веројатна намера“ и „свесна небрежност“. Единаесетте лица кои добија најстрога казна – доживотен затвор со строг режим, плус дополнителни затворски казни за секоја од жртвите – се:

• Сопственикот на хотелот, Халит Ергјул
• Неговата сопруга, Емине Ергјул (член на управата)
• Нивните ќерки, Елиф Араз и Џејда Хаџибекироглу (членки на управата)
• Главниот менаџер Емир Арас и управителот Зеки Јилмаз
• Финансискиот директор Кадир Јоздемир
• Заменик-градоначалникот на Болу, Седат Ѓуленер
• Заменик-началникот на противпожарната служба, Кенан Џошкун
• Пожарникарот Ирфан Аџар

Осудувањето на општински функционери и пожарникари заедно со сопствениците е редок и значаен преседан во турското правосудство, кој потврдува дека трагедијата е резултат на длабоко вкоренета негрижа во целиот систем – од оние што ги прекршиле правилата, до оние што биле платени да ги спроведат.

И покрај историските пресуди, дел од јавноста и критичарите остануваат незадоволни, сметајќи дека правдата не е целосна. Тие тврдат дека во судскиот процес биле заобиколени и повисоки функционери од Владата и од Министерството за туризам, кои ги поставуваат општите стандарди и регулативи, а чија одговорност, според нив, останала неистражена. Сепак, за семејствата кои ги загубија своите најблиски, овие 11 доживотни казни се барем почеток на правдата.