Приказната за Мајка Тереза: Светицата која беше родена во срцето на Скопје

115 години од раѓањето на Мајка Тереза: Комплексното наследство на светицата родена во Скопје.

На денешен ден се одбележуваат 115 години од раѓањето на една од највлијателните и најпрепознатливи личности на 20-от век – Света Мајка Тереза. Родена како Агнеза Гонџа Бојаџиу во срцето на Скопје, таа стана глобален симбол на хуманост и жртва за „најсиромашните меѓу сиромашните“. Сепак, нејзиното наследство останува предмет на интензивна дебата, сложен спој на светост и контроверзии.

Од Гонџа од Скопје до Светица од Калкута

Животниот пат на Мајка Тереза е добро познат. Родена на 26 август 1910 година во угледно скопско семејство, таа на 18-годишна возраст го напушта родниот град за да стане калуѓерка. Заминува во Калкута, Индија, каде што го основа редот „Мисионерки на милосрдието“ и го посветува својот живот на грижа за болните, сираците и оние на работ на смртта. За својата работа, во 1979 година ја добива Нобеловата награда за мир. По нејзината смрт во 1997 година, Католичката црква ја прогласи за светица во 2016 година, по признавањето на две чуда.

Другата страна на приказната: Критиките и контроверзиите

Сепак, професионалното новинарство налага да се спомене и другата, покритичка страна на нејзината приказна. Голем број критичари, предводени од покојниот автор Кристофер Хиченс, со години укажуваа на проблематични аспекти од нејзината работа. Главните критики се однесуваа на:

• Квалитетот на медицинската нега: Нејзините домови за умирање биле критикувани за лоши хигиенски услови и за одбивање да се користат модерни лекови против болки, бидејќи таа верувала дека страдањето ги приближува луѓето до Бога.
• Финансиска нетранспарентност: Нејзината организација добивала стотици милиони долари во донации, но постоеле сериозни прашања за тоа како се трошеле парите.
• Фундаменталистички ставови: Таа беше жесток противник на контрацепцијата и абортусот, дури и во случаи на силување, ставови кои според критичарите придонесувале за сиромаштијата против која наводно се борела.

Жената зад митот

По нејзината смрт, објавувањето на нејзините приватни писма откри уште една, длабоко човечка димензија. Тие покажаа дека во последните 50 години од својот живот, Мајка Тереза доживувала длабока криза на верата, чувствувајќи духовна празнина и оддалеченост од Бога. Оваа внатрешна борба го прави нејзиниот јавен лик на непоколеблива верба уште покомплексен и потрагичен.

На крајот, без разлика на контроверзиите, Мајка Тереза останува најпознатата личност родена во Скопје и извор на огромна национална гордост. Нејзината приказна не е едноставна приказна за светица, туку комплексна и фасцинантна приказна за жена која со својата вера и своите противречности го промени светот.