Генијот кој му даде светлина на светот, а умре сам во темнината на еден хотел

Постојат луѓе кои не создаваат за да бидат сакани, туку затоа што го сакаат светот.

Никола Тесла бил токму таков човек – гениј кој наместо слава ја избрал идејата, наместо богатство – светлината, а наместо себеси – другите. На денешен ден, пред 138 години (*белешка: текстот е објавен во 2025, па станува збор за 138 години), на 22 октомври 1887 година, во Заводот за патенти во Њујорк, Тесла ги пријавил своите шест најважни изуми. Меѓу нив бил и оној што засекогаш ќе го промени текот на човечката цивилизација – повеќефазната наизменична струја. Тоа бил моментот кој му донел светлина на светот, но на Тесла – почеток на животот во сенка.

Денот кога светот ја доби иднината

Неговиот патент од 1887 година станал темел на модерниот систем на електрична енергија. Само една година подоцна, компанијата „Вестингхаус“ ги откупила изумите на Тесла и ја прикажала нивната примена на Светската изложба во Чикаго во 1893 година. Додека масите се собирале воодушевени под првите електрични светла што го осветлувале целиот саем, Тесла веќе размислувал за следниот чекор.

Човекот кој не знаел да ја наплати генијалноста

Тесла живеел во време на капиталот, а создавал во духот на човештвото. Додека неговите современици од секој патент правеле богатство, тој своите идеи ги подарувал. Не знаел да тргува со себеси. Тој не бил маркетиншко чудо – тој бил само чудо.

Никогаш не се оженил, велејќи дека „најдобро се оженил со науката“, а деновите ги поминувал во лабораторија, најчесто сам. Во своите белешки запишал дека „почувствувал дека човекот не е сам сè додека мисли на другите“. Затоа не го следеле ниту луксуз, ниту награди. Во времето кога светот трчал по слава, Тесла го кажал познатиот цитат: „Не жалам што другите ги крадат моите идеи. Жалам што немаат свои“.

Смрт во тишина, живот кој никогаш не згаснал

Починал во 1943 година, сам, во хотелската соба „Њујоркер“, на 86-годишна возраст. Немал богатство, но имал нешто што парите никогаш не можат да го купат – чиста совест и вечна благодарност на човештвото. Во неговата соба пронашле бележник со последниот запис: „Сè што направив – го направив за доброто на луѓето“.

Денес, 138 години подоцна, светот сè уште се обидува да го стигне Тесла. Неговите идеи за безжичен пренос на енергија и обновливи извори сè уште се пред нашето време. Можеби умрел без богатство, но не и без смисла. А смислата за него била едноставна: „Светлина за сите“.