Договор без преседан: „Енвидија“ и АМД ќе им плаќаат „данок“ на САД за продажба на чипови во Кина

Во договор без преседан, технолошките гиганти „Енвидија“ и АМД се согласиле да ѝ плаќаат на владата на САД 15 отсто од приходите од продажбата на нивните ВИ-чипови во Кина, во замена за лиценци за извоз.

Овој необичен договор, кој следува по директни преговори со администрацијата на претседателот Доналд Трамп, може да предизвика сериозни реакции и во Вашингтон и во Пекинг.

Договор во стилот на Трамп

Според извори запознаени со ситуацијата, „Енвидија“ ќе сподели 15 отсто од приходите од продажбата на својот модел H20, додека АМД ќе го стори истото за моделот MI308. Договорот ја одразува заложбата на Трамп да обезбеди директна финансиска корист за Америка во замена за трговски отстапки. Иако неговата администрација и претходно користела слични тактики, ваков селективен „данок на извоз“ речиси и да нема преседан.

Поделени реакции: Бизнис против безбедност

Одлуката предизвика остри критики од безбедносните експерти. Џејкоб Фелдгојс од Центарот за безбедност и нови технологии изјави дека договорот „ја поништува аргументацијата за национална безбедност“ врз која се темелат контролите на извозот. Тој предупреди дека сојузниците на САД можеби нема да им веруваат на американските политики ако грижите за безбедноста се жртвуваат за економски отстапки.

Од друга страна, се очекува и жесток одговор од Пекинг, кој веројатно нема да ја прифати идејата кинеските компании индиректно да го полнат буџетот на САД. Медиумите поврзани со кинеската влада веќе почнаа со критики за перформансите на чипот H20.

Милијарди долари во игра

За компаниите, договорот е шанса да се вратат на кинескиот пазар, кој според проценките вреди 50 милијарди долари. Поради претходните рестрикции, „Енвидија“ само во еден квартал изгуби продажба вредна над 7 милијарди долари. Доколку продажбата се врати на тоа ниво, владата на САД би добивала околу една милијарда долари по квартал само од оваа компанија.

Договорот за „данок на чипови“ претставува радикален пресврт во американската политика, претворајќи ја контролата на извозот од алатка за национална безбедност во механизам за директен приход. Овој потег, во стилот на Трамп, практично ги монетизира безбедносните грижи, создавајќи опасен преседан што може да ги наруши сојузништвата и да му сигнализира на светот дека геополитичкото влијание е на продажба. Додека „Енвидија“ и АМД можеби го гледаат ова како прагматично решение за пристап до клучен пазар, критичарите тврдат дека тоа е договор со кој се жртвува долгорочната стратешка предност за краткорочна финансиска добивка.