Експертите со лекција до Владата: Наталитетот не се зголемува со данок за самци, туку со градинка за секое дете

Дебатата за демографските политики, која беше поттикната од контроверзниот предлог на Владата за оданочување на невенчаните, сега се префрли на теренот на реалните и остварливи решенија.

По бурните реакции и повлекувањето на предлогот, експертите и граѓанските организации се согласни околу едно – казнените мерки не можат да го решат проблемот. Наместо тоа, фокусот мора да биде на создавање на подобри услови за живот.

Економската сигурност е клучна, а не казните

Според социолозите и демографите, главната причина зошто младите во Македонија сè подоцна стапуваат во брак и сè поретко се одлучуваат за деца се лошите социоекономски услови. Кога еден млад човек едвај преживува од плата до плата и кога не може да си го реши станбеното прашање, формирањето на семејство станува луксуз.

Затоа, наместо „данок за ергени“, експертите предлагаат сосема поинакви мерки. Тие предлагаат создавање на можности за сигурно вработување. Исто така, и градинка за секое дете, со што ќе им се олесни на родителите. И секако, и други форми на финансиска и социјална поддршка.

„Жената не е репродуктивна машина, таа мора да има избор“

Во дебатата се вклучија и бројни организации за човекови права. Тие истакнаа дека жената не смее да се третира како „репродуктивна машина“. Секоја жена, велат тие, мора да има право на избор дали, кога и со кого ќе формира семејство. Државата не смее да врши притисок, ниту да казнува за лични одлуки.

Економската состојба и општите услови за живот се главниот кочничар за младите. Тие не се одлучуваат за семејство не затоа што не сакаат, туку затоа што не можат да си го дозволат тоа. Идејата за данок, според нив, беше целосно погрешна и понижувачка.

Од една страна, иако беше предизвикана од еден целосно промашен предлог, дебатата што се разви во последните денови е исклучително позитивна и здрава за нашето општество. Конечно, фокусот на јавноста се стави на вистинските проблеми со кои се соочуваат младите. Јавното отфрлање на казнената политика и широкиот консензус околу тоа дека економската и социјална сигурност се клучни, е голем знак на зрелост.

Сепак, од друга страна, останува еден горчлив вкус поради фактот што Владата мораше да биде „едуцирана“ од јавноста за овие основни и логични работи. Фактот што еден од првите предлози на власта беше данок, а не стратегија за изградба на градинки или за достапни станови за млади, покажува загрижувачки недостаток на разбирање за реалниот живот на младите во Македонија. Ова не е само обична грешка, туку е и показател за идеолошката матрица на власта, која во репресијата гледа побрзо решение отколку во макотрпното градење на еден современ систем за социјална поддршка.

На крајот, може да се заклучи дека оваа дебата е вистинска можност за Владата. Откако го видоа јасниот и гласен став на граѓаните и на експертите, тие сега имаат чист и јасен патоказ. Наместо да губат време на непродуктивни и навредливи идеи, тие треба целосно да се фокусираат на она што е навистина важно: создавање на пристојни услови за живот за сите. Вистинскиот патриотизам не се покажува со оданочување на невенчаните, туку со градење на држава од која младите нема да сакаат да си одат.