Инстаграм-животот е лага: Позади луксузот се кријат огромни долгови

Инстаграм-богатството е најголемата лага на нашето време: Добредојдовте во економијата на долгови каде што животот се плаќа на рати

Отворете го Instagram и бајката е пред вас: бескрајни плажи на Бали, шопинг во Милано, совршено средени станови и брендирани парчиња облека. Социјалните мрежи ни продаваат сон за лесен, убав и луксузен живот. Но, зад сјајните филтри и внимателно наместените насмевки, сè почесто се крие една сосема поинаква, многу помрачна реалност – реалност на кредитни картички до максимум, брзи позајмици и длабока финансиска анксиозност.

Овој феномен, каде што дигиталниот имиџ е поважен од финансиската состојба, стана тивка епидемија, особено меѓу младите. Во економијата на социјалните мрежи, животниот стил стана производ, а личноста стана бренд кој мора постојано да се промовира. Многумина влегуваат во магичниот круг на „глуми додека не успееш“ (fake it ’til you make it), задолжувајќи се за патувања, облека или технологии што не можат да си ги дозволат, со надеж дека перформансот на успехот еден ден ќе привлече вистински успех.

Оваа култура на споредба е вградена во самиот код на социјалните мрежи. Секој „лајк“ и коментар е мала доза на допамин, хемиска награда за мозокот која нè тера да се враќаме по уште. Алгоритмите се дизајнирани да ни сервираат содржина што нè прави да се чувствуваме неадекватни, создавајќи вештачка потреба постојано да консумираме и да го надградуваме својот живот. Оваа психолошка стапица е совршено надополнета со експлозијата на „купи сега, плати подоцна“ (Buy Now, Pay Later) услугите, кои ја отстрануваат психолошката бариера на плаќањето и го прават задолжувањето за ситници полесно од кога било.

Последиците се сериозни. Освен очигледниот финансиски товар, оваа постојана трка по недостижен идеал предизвикува анксиозност, депресија и сериозно нарушување на сликата за себе. Вредноста на една личност почнува да се мери преку бројот на лајкови и способноста да се прикаже одреден животен стил, наместо преку реални достигнувања, знаење или карактер.

Анализа: Кога статусот е поважен од стабилноста

Зошто оваа појава е толку изразена токму кај новите генерации? Дел од одговорот лежи во пошироката економска реалност. Во свет на стагнирачки плати и сè потежок пристап до традиционалните симболи на успех (како сопствен дом или сигурна работа), дигиталниот статус станува компензација. Ако не можеш да си дозволиш да купиш стан, можеби можеш да изнајмиш луксузен Airbnb за викенд и да создадеш илузија на успех. Перформансот на богатство станува замена за вистинската економска стабилност. Овој феномен е особено изразен во општества како македонското, каде што просечните примања се ниски, но притисокот да се живее „западен“ стил, виден на социјалните мрежи, е огромен. Крајниот резултат е генерација која го започнува својот зрел живот со долгови, нарушени финансиски навики и длабоко вкоренето чувство на незадоволство. Вистинскиот луксуз на 21-от век не е брендирана ташна на кредит, туку слободата што ја носи животот без долгови – лекција која мора итно да се научи, надвор од сјајот на Инстаграм.