Каменолом зад супермаркет стана најважното наоѓалиште на диносауруси

Прозорец кон изгубениот свет: Како каменолом зад супермаркет во Њу Џерси стана едно од најважните наоѓалишта на диносауруси во светот

Зад еден обичен супермаркет во гратчето Мулика Хил во Њу Џерси, се крие нешто неверојатно – временска капсула која нè враќа директно во последните денови на диносаурусите. Овој каменолом, денес познат како „Еделман фосилен парк“, е едно од најбогатите палеонтолошки наоѓалишта во светот, место каде што се откриени стотици илјади фосили и каде што секој посетител, дури и дете, може да стане археолог на еден ден.

Приказната за ова место е приказна за случајност и истрајност. Со децении, палеонтологот д-р Кенет Лаковара трагал по карпи од периодот на доцната креда, не знаејќи дека клучот за неговите истражувања се наоѓа во каменоломот на само неколку километри од неговиот дом. Овој каменолом е уникатен бидејќи содржи јасно видлив слој кој го означува точно моментот на масовното изумирање пред 66 милиони години – денот кога астероидот удрил во Земјата и ставил крај на владеењето на диносаурусите.

Во текот на последните 18 години, од ова место се ископани над 100.000 фосили, кои припаѓаат на повеќе од 100 различни видови, од ајкули до древни крокодили. Но, ѕвездата на наоѓалиштето, според д-р Лаковара, е мосасаурусот.

Врвниот предатор на праисториските мориња

„Тие беа врвни предатори на своето време, нешто како денешните големи бели ајкули, но уште поимпресивни“, вели Лаковара. Мосасаурусите биле огромни морски влекачи кои не биле диносауруси, туку далечни роднини на денешните гуштери и змии. Најголемиот вид, Mosasaurus hoffmanni, можел да достигне должина и до 17 метри. Со моќни вилици полни со остри заби, тие биле неприкосновени владетели на океаните.

Повеќе од само музеј – наука во живо

Она што го прави „Еделман фосилен парк“ толку посебен е неговиот пристап кон јавноста. Ова не е само музеј каде што гледате фосили зад стакло. Ова е активно археолошко наоѓалиште отворено за сите. Посетителите, вклучително и илјадници ученици, добиваат можност, под надзор на палеонтолози, самите да копаат и да бараат фосили. Ова искуство на „наука во живо“ е незаборавно и игра клучна улога во инспирирањето на новите генерации на научници.

Овој каменолом е повеќе од само дупка во земјата. Тој е прозорец кон еден изгубен, воден свет кој постоел токму таму каде што денес се наоѓаат предградијата на Њу Џерси. Тој е доказ за драматичните промени низ кои поминала нашата планета и моќен потсетник дека историјата на животот е запишана во карпите, чекајќи некој љубопитен да ја открие.