Кражбата на храна не е кривично дело ако сте гладни: Историската пресуда од Италија

Лекција по хуманост од судницата: Историската пресуда од Италија која докажа дека правото на опстанок е посилно од правото на сопственост

Во еден од оние ретки моменти кога правото и правдата совршено ќе се поклопат, највисокиот суд во Италија пред неколку години донесе пресуда која и денес одекнува како лекција по хуманост. Судот одлучи дека кражбата на мала количина храна, направена од очај и глад, не претставува кривично дело. Овој случај, кој започна поради украдени колбаси и сирење во вредност од само четири евра, се претвори во моќен симбол за тоа каде завршува законот, а каде започнува човечноста.

Главниот актер во оваа приказна е Роман Остријаков, бездомник од украинско потекло, кој во 2015 година бил фатен како се обидува да излезе од супермаркет во Џенова со храна вредна 4,07 евра, која ја сокрил под јакната откако платил само за грисини. За ова дело, тој бил осуден на шест месеци затвор и казна од 100 евра.

Но, приказната не завршила тука. Случајот стигнал до највисоката судска инстанца во Италија – Касациониот суд. Во историска одлука, врховните судии ја поништиле пресудата, ослободувајќи го Остријаков.

„Никој не смее да гладува“

Во образложението, судот навел дека делото било направено од „состојба на нужда“. Остријаков, како бездомник, бил соочен со „непосредна и суштинска потреба за храна“, а кражбата на мала количина храна за да се задоволи овој основен човечки нагон не може да се смета за кривично дело. „Во една цивилизирана земја, никој не смее да гладува“, заклучил судот, додавајќи дека правото на опстанок мора да има предност пред правото на сопственост.

Повеќе од само пресуда – морален компас

Оваа одлука беше поздравена од италијанската јавност како „историска“ и „праведна“. Многумина го поставија прашањето како е можно правниот систем да потроши толку многу време и ресурси, водејќи го случајот за кражба од четири евра низ три судски инстанци. Пресудата на Касациониот суд беше видена како неопходна корекција, како морален компас кој го вратил системот на вистинскиот пат.

Иако е стара речиси една деценија, оваа приказна редовно се актуелизира на социјалните мрежи, служејќи како вечен потсетник за еден од најголемите предизвици на секое општество. Таа нè принудува да се запрашаме: Дали сме општество кое слепо се држи до словото на законот, или општество кое покажува сочувство за најранливите? Италијанскиот суд го даде својот одговор, поставувајќи стандард на хуманост кој треба да биде инспирација за сите.