Повеќе од само грофтање: Дали неандерталците имале комплексен јазик како нашиот

Како зборувале неандерталците? Науката го руши митот за дивјаците и открива дека нивниот говор бил комплексен како нашиот

Со децении, популарната култура ги прикажуваше неандерталците како примитивни, груби суштества кои комуницирале со грофтање и мумлање. Но, модерната наука слика една сосема поинаква, многу пософистицирана слика. Според сè поголем број на докази од анатомијата, генетиката и археологијата, нашите најблиски изумрени роднини не само што биле способни за говор, туку нивниот јазик најверојатно бил комплексен и ефикасен како нашиот.

Старата идеја за неандерталецот како дивјак со свиткани колена е одамна напуштена. Денес знаеме дека тие биле интелигентни суштества кои правеле софистицирани алатки, ги погребувале своите мртви, користеле симболи и веројатно создавале и уметност. Нивниот мозок бил со иста големина, па дури и поголем од нашиот, што значи дека го имале потребниот „хардвер“ за обработка на сложени мисли.

Уши „наместени“ да слушаат говор

Клучниот пробив во оваа дебата дојде од една студија во 2021 година. Тим на антрополози создале 3Д дигитални модели на структурата на увото кај неандерталците, базирани на фосилни остатоци. Тие откриле дека неандерталците можеле да го слушаат истиот опсег на фреквенции како и современите луѓе (4-5 kHz), опсег кој е оптимален за препознавање на звуците на говорот, особено на согласките. Ова е силен доказ дека нивниот слух еволуирал за да може да декодира комплексен вокален јазик.

Дали имале висок и пискав глас?

Една од најпопуларните теории, промовирана и во документарец на BBC, е дека неандерталците имале висок и назален глас. Оваа хипотеза се заснова на реконструкцијата на нивниот вокален тракт, кој, поради различната форма на черепот и градниот кош, веројатно бил поинаков од нашиот. Сепак, ова останува во доменот на шпекулациите.

Поедноставна граматика, но исти емоции

Според лингвистот Антонио Бенитез-Бурако, најверојатно е дека неандерталците зборувале јазици кои биле многу слични на нашите, но можеби со поедноставна синтаксичка структура и со помалку различни звуци. Сепак, тоа не значи дека нивниот јазик бил помалку ефикасен.

На крајот, иако никогаш нема со сигурност да знаеме како точно звучеле, доказите се јасни: неандерталците не биле неми сенки во праисторијата. Тие биле суштества кои, исто како и нас, имале потреба да комуницираат, да споделуваат знаење, да ги изразат своите емоции и да создаваат заедница. Без разлика дали нивните гласови биле повисоки или подлабоки, нивните разговори сигурно биле исполнети со значење, емоции и поврзаност – особини кои се длабоко човечки, без разлика на видот.