„Силјан“ на Тамара Котевска е македонски кандидат за Оскар

Може ли молњата да удри двапати? По „Медена земја“, новиот филм на Тамара Котевска, „Силјан“, е македонски кандидат за Оскар

Пет години откако „Медена земја“ го освои светот и испиша историја со две номинации за Оскар, Македонија повторно има силен адут во трката за најпрестижната филмска награда. Друштвото на филмски работници (ДФРМ) одлучи македонски кандидат за 98-то доделување на Оскарите во категоријата Најдобар меѓународен долгометражен филм да биде „Силјан“, најновиот документарен филм на режисерката Тамара Котевска. Одлуката доаѓа веднаш по неговиот триумфален поход на фестивалите во Венеција и Торонто, каде што предизвика воодушевување кај светската критика.

Оваа одлука, иако очекувана, носи со себе огромна тежина и надеж. „Медена земја“, кој Котевска го режираше заедно со Љубомир Стефанов, постави неверојатно висок стандард, не само за македонската, туку и за светската кинематографија. Сега, Котевска самостојно се враќа со филм кој многумина веќе го опишуваат како уште позрело и уметнички подлабоко дело.

„Силјан“ е опишан како „документарна бајка“ инспирирана од македонскиот фолклор. Филмот ја следи магичната врска помеѓу осамениот земјоделец Никола и повредениот бел штрк што тој го наоѓа и го негува. Оваа интимна приказна за исцелување и надеж е испреплетена со локални митови, но истовремено зборува и за универзални теми како што се миграцијата, економските тешкотии и нераскинливата врска помеѓу човекот и природата.

Критиките од светските медиуми се едногласни во пофалбите. „Холивуд репортер“ го нарече „апсолутен шармер“, додека магазинот „POV“ истакна дека „Котевска ја претвора опсервациската документаристика во маѓепсувачко искуство на љубов и исцелување“. Овие позитивни реакции, заедно со веќе освоените награди, му даваат на „Силјан“ одлична почетна позиција во долгата и напорна кампања за Оскар.

Предизвикот на документарецот во играна категорија

Најголемиот предизвик за „Силјан“ ќе биде да го повтори успехот на „Медена земја“ и да се наметне во категорија која традиционално е доминирана од играни филмови. Сепак, границите помеѓу документарниот и играниот филм се сè повеќе замаглени, а гласачите на Академијата покажуваат сè поголема отвореност кон хибридни форми. Уникатниот стил на Котевска, кој комбинира сурова реалност со извонредна визуелна поезија, е нејзиниот најголем адут.

Секако, конкуренцијата ќе биде жестока. Земји како Тунис со „Гласот на Хинд Раџаб“ и Норвешка со „Сентиментална вредност“ веќе се издвојуваат како силни фаворити. Сепак, приказната на „Силјан“ има универзална емотивна привлечност која може да допре до гласачите. Без разлика на крајниот исход, фактот што Македонија втора пат во пет години има филм со реален потенцијал за највисоки дострели е огромен успех и доказ за зрелоста и талентот на новата генерација македонски филмски автори.