Словенија е новиот работнички рај: Државата ги принуди газдите да дадат божиќен бонус

Словенија станува работнички рај: Божиќен бонус од 639 евра ќе биде задолжителен за сите, дури и за вработените во приватни фирми

Во потег кој одекна низ целиот регион и кој се чини како научна фантастика за балканските услови, Владата на Словенија најави дека воведува задолжителен божиќен бонус (попознат како К-15) за сите вработени, и во јавниот и во приватниот сектор. Овој храбар социјален експеримент не само што ќе им донесе на работниците загарантирани 639 евра во џебот пред празниците, туку ја позиционира Словенија како лидер во работничките права во Европа и испраќа моќна порака до целиот регион.

Божиќен подарок од државата, кој ќе го плати газдата

Според најавата на вицепремиерот Матеј Арчон, износот на бонусот ќе биде врзан за половина од бруто минималната плата, што за оваа година изнесува 639 евра. Уште поважно, оваа сума ќе биде целосно неоданочлива за работникот, а работодавачите ќе бидат ослободени од плаќање на придонеси за неа. Ова не е еднократна мерка, туку траен закон.

„Преодниот период ќе трае максимум две години. Во тој период ќе се одржи референдум за усвојување на нов Устав, по што ќе следат избори за постепено воспоставување нови институции“, изјави Рандријанирина пред новинарите, објави Ројтерс.

Лекција по социјална правда: Нема бонуси за шефовите ако нема за работниците

Она што го прави овој закон особено интересен и праведен е механизмот за заштита од злоупотреба. Владата предвидела олеснителни околности за компаниите кои имаат финансиски проблеми. Тие ќе можат да исплатат помал бонус (160 евра за оваа година) или да ја одложат исплатата. Но, постои еден клучен услов: доколку една компанија ја искористи оваа опција, таа не смее да исплаќа дивиденди или бонуси на менаџментот.

Со ова, државата практично вели: „Ако нема пари за работниците, нема да има ниту за газдите“. Ова е лекција по социјална правда која ретко се гледа.

Експеримент што ќе го следи цел Балкан

На крајот, оваа одлука на Словенија е многу повеќе од само еден закон; таа е храбар политички и економски став. Во време кога многу земји во регионот се натпреваруваат кој ќе понуди поевтина работна сила и помали права за работниците, Словенија го прави токму спротивното. Таа испраќа јасна порака: најдобриот начин да се бориш против масовниот „одлив на мозоци“ и да изградиш просперитетно општество е да инвестираш во своите работници и да им обезбедиш достоинствен живот.

Додека работодавачите во Словенија бараат дополнителни преговори, целиот Балкан со внимание ќе го следи овој експеримент. Ова е приказна за тоа како една мала држава се обидува да покаже дека економскиот раст и социјалната правда не само што можат да одат рака под рака, туку се и меѓусебно зависни.