Темната страна на рагбито: Студија потврди зголемен ризик од деменција кај играчите

Темната страна на рагбито: Новозеландска студија потврди дека ризикот од деменција кај поранешните играчи е драстично зголемен

Рагбито е спорт кој се слави поради својата грубост, сила и тимски дух. Но, една нова, голема студија од Нов Зеланд, нација каде што рагбито е религија, фрла мрачна сенка врз овој спорт, потврдувајќи го она од што многумина се плашеа: професионалното играње рагби е поврзано со значително зголемен ризик од развој на деменција во подоцнежните години.

Истражувањето, спроведено од Универзитетот во Окленд во рамките на проектот „Куману Тангата“, ги анализирало здравствените податоци на речиси 13.000 мажи кои професионално играле рагби во Нов Зеланд помеѓу 1950 и 2000 година. Нивните податоци биле споредени со општата популација, а резултатите се алармантни. Се покажало дека поранешните рагбисти имаат 22% поголема веројатност да заболат од Алцхајмерова болест или други форми на деменција.

Во текот на 35-годишното следење, 65 од 1.000 поранешни играчи развиле или починале од невродегенеративни болести, во споредба со 52 на 1.000 во општата популација. Иако ова можеби не звучи како огромна разлика, студијата открила јасна врска помеѓу ризикот и должината на кариерата. Колку подолго еден играч бил изложен на интензивни контакти и удари, толку ризикот бил поголем. Интересно е што ризикот бил поголем кај бековите, кои често се вклучени во судири при голема брзина, отколку кај играчите од првата линија.

Повеќе од само удари во глава

Овие наоди се во согласност со слични истражувања за други контактни спортови, како американскиот фудбал и боксот, кои ја поврзуваат повторувачката траума на главата со состојба позната како хронична трауматска енцефалопатија (CTE), која води кон деменција. Сепак, оваа студија сугерира дека не се работи само за директни удари во главата и потреси на мозокот, туку и за вкупниот број на судири и физичкиот стрес на кој е изложено телото во текот на една кариера.

Ден на пресметка за еден од најомилените спортови

Ова истражување не е само академска студија; тоа е повик за будење за целиот свет на рагбито. Иако не може да докаже директна причинско-последична врска, конзистентноста на резултатите со други слични студии создава силен доказ дека нешто мора да се промени. Авторите на студијата апелираат до спортските организации да воведат уште построги протоколи за справување со потресите на мозокот и да најдат начини да се намали вкупната изложеност на играчите на удари, особено на тренинзите.

Ова е почеток на една тешка, но неопходна дебата. Рагбито, како и американскиот фудбал, се наоѓа на крстопат, соочен со морална и егзистенцијална криза. Предизвикот е огромен: како да се зачува суштината на еден физички и груб спорт, а истовремено да се заштити долгорочното здравје на оние кои го играат? Одговорот на ова прашање ќе ја дефинира иднината на еден од најомилените спортови на планетата.