Чувствителни простори, громогласен ефект: Зошто овие архитекти го „тресат“ светот

Кога „Тајм“ ја објави листата на 100 највлијателни за годинава, меѓу политичари, техно-магнати и поп-икони се провлекоа две тивки, но моќни имиња — кинескиот визионер Ма Јансонг и њујоршката архитектка Анабел Селдорф, чии згради не само што ја менуваат линијата на хоризонтот, туку и начинот на кој се движиме, живееме и гледаме уметност.

Ма Јансонг е вклучен во категоријата „Иноватори“ како основач на MAD Architects — студио со мото „Од Пекинг до светот“, активен во Пекинг, Лос Анџелес и Рим. Со портфолио од околу шеесет значајни проекти низ Кина, од оперската куќа „Харбин“ и железничката „Џиаксинг“, до градинки и библиотеки, неговата органска естетика го зближува градот со пејзажот.

Анабел Селдорф, вклучена во категоријата „Уметници“, го води Selldorf Architects од Њујорк: два порцелански облакодери во Бруклин, филијала на „Хаузер & Вирт“, и големи реконструкции како Галеријата „Фрик“ во Њујорк и Сејнсбери во Лондон ја потврдуваат нејзината тивка елеганција; Ени Лајбовиц ја опиша нејзината работа како создавање „чувствителни простори“ што интуитивно те водат.

Ма Јансонг: поезија што се чита во градски размер

Оперската „Харбин“ изгледа како ледена дина што се топи во реката — скулптура што ја интегрира патеката на посетителите со самата фасада. „Џиаксинг“ ја разведнува идејата за станица како бариера: покрив-градина, светлина и дрва што го прават транзитот јавен парк. MAD упорно ја турка линијата меѓу природа и инфраструктура.

Анабел Селдорф: тивка естетика, радикална јасност

Порцеланските кули во Бруклин го враќаат занаетот во височината; галериските простори за „Хаузер & Вирт“ и ревитализациите на „Фрик“ и Сејнсбери ја покажуваат нејзината сила: материјалност, пропорција и светло што ги става посетителот и делото во прв план, без врева.

Зошто се на листата на највлијателни?

Зашто нивната архитектура има јавна последица: ја прави инфраструктурата човечна и музеите пристапни; мостуваат Исток и Запад, традиција и технологија. Јансонг иновира со емпатија кон пејзажот; Селдорф редефинира културни институции без да ги заглуши. Влијанието е и формално и социјално — токму формулата што „Тајм“ ја наградува.