Пробал најсмрдлива храна на светот, па морал трипати да се тушира

Најсмрдливата храна на светот или само расипана риба? Човек пробал шведски деликатес, а реакцијата е урнебесна лекција по хемија

Во свет каде што гастрономските предизвици на социјалните мрежи стануваат сè поекстремни, еден Американец одлучил да се соочи со „Монт Еверест“ на одвратната храна – сурстроминг (surströmming), озлогласената шведска ферментирана харинга. Неговото искуство, документирано во вирално видео со милиони прегледи, е истовремено и комично и поучно, отворајќ-и дебата: дали тој навистина го пробал најсмрдливиот деликатес на светот, или само расипана риба?

Џејмс Елингсворт, инфлуенсер од Луизијана познат по пробувањето на необична храна, одлучил да ја отвори конзервата со сурстроминг, јадење кое има репутација на најсмрдливата храна на планетата. Уште при самото отворање на конзервата, која била видно надуена, тој почнал да се гуши од миризбата.

„Мирисаше како да сте истуриле течен задник врз мртов ракун“, сликовито го опишал тој искуството. И покрај тоа што се обидел да ја јаде рибата со леб и путер, тој веднаш ја исплукал со гадење. Последиците биле долготрајни. „Морав трипати да се истуширам и трипати да ги измијам забите за да се ослободам од миризбата. Приборот за јадење го оставив неколку дена во мешавина од избелувач и оцет“, раскажува тој.

Деликатес или биолошка опасност?

Видеото предизвика лавина од коментари, но многу од нив не беа насочени кон храброста на инфлуенсерот, туку кон состојбата на самата конзерва. Познавачите на сурстроминг и експертите за конзервирање храна веднаш истакнаа неколку „црвени знамиња“.

Прво, конзервата била екстремно надуена, што е класичен знак за ботулизам или бактериско распаѓање, а не само за ферментација. Второ, содржината била кашеста маса, додека правилно подготвениот сурстроминг треба да содржи цели филети. „Брате, штотуку изеде расипана риба“, гласи еден од коментарите.

Науката зад смрдеата: Ферментација наспроти распаѓање

Овој случај е совршена илустрација за тенката линија помеѓу контролираната ферментација и неконтролираното распаѓање. Сурстромингот се подготвува со ферментирање на харинга во солен раствор, процес кој создава силни киселини и соединенија кои ѝ го даваат карактеристичниот, екстремно интензивен мирис. Сепак, тоа е контролиран процес. Надуената конзерва и кашестата содржина што ја отворил Елингсворт најверојатно се резултат на неправилно складирање, што довело до неконтролиран раст на опасни бактерии.

Приказната за овој гастрономски кошмар е повеќе од само смешно видео. Таа е лекција за хемијата на храната и за важноста на безбедноста. Иако Елингсворт вели дека е подготвен повторно да проба „вистински“ сурстроминг, неговото искуство е предупредување за сите авантуристи: постои огромна разлика помеѓу екстремен деликатес и екстремно труење. А првиот знак за таа разлика е честопати изгледот на самата конзерва.