Заробениот ‘Летечки Кремљ’: Како Владимир Путин ќе стигне до Доналд Трамп во Будимпешта?

Заробениот „Летечки Кремљ“: Како санкциите го направија патувањето на Путин на самитот со Трамп во Будимпешта геополитички кошмар

Додека светот со нетрпение (и доза на страв) го очекува можниот мировен самит помеѓу Доналд Трамп и Владимир Путин во Будимпешта, едно навидум техничко прашање се претвори во првокласна геополитичка драма: Како, по ѓаволите, Путин воопшто ќе стигне таму? Одговорот ја открива длабочината на руската изолација и иронијата дека човекот кој ја започна војната, сега мора да бара дозвола од своите најголеми противници за да преговара за мир.

Забрането небо: Проблемот наречен санкции

Проблемот е едноставен, но огромен. По руската инвазија на Украина во 2022 година, Европската Унија и САД воведоа строги санкции, вклучително и целосна забрана за прелет на руски авиони низ нивниот воздушен простор. Ова значи дека претседателскиот авион на Путин, луксузниот и силно обезбеден „Иљушин Ил-96“, познат и како „Летечки Кремљ“, не може легално да прелета преку ниту една земја-членка на ЕУ за да стигне до Унгарија, која е во срцето на Унијата.

За Путин да може да слета во Будимпешта, тој ќе мора да побара и да добие **специјална дозвола (исклучок)** од Европската Унија. Ова го става во крајно понижувачка позиција – да бара услуга од истите оние земји кои ги смета за непријатели.

Српскиот коридор: Дали постои заобиколен пат?

Аналитичарите шпекулираат дека постои еден можен „коридор“ кој би му овозможил на Путин да ја избегне ЕУ-територијата, барем делумно. Тоа би вклучувало лет преку Црното Море, потоа преку Турција (која не е членка на ЕУ и не воведе санкции) и на крајот, преку Србија до Унгарија. Србија, иако е кандидат за членство во ЕУ, одржува блиски односи со Русија и не се приклучи кон санкциите за воздушниот простор.

Сепак, дури и оваа рута е комплицирана и бара прецизна дипломатска координација.

Иронијата на војната

На крајот, оваа логистичка главоболка е совршена метафора за цената на војната. Со својата агресија, Путин самиот си го затвори небото над Европа. Сега, за да се обиде да ја заврши војната што ја започна, тој е принуден да се соочи со последиците од сопствените одлуки. Дали ЕУ ќе му даде дозвола, останува да се види, но самата ситуација е моќен симбол на неговата намалена глобална моќ.

Додека Кремљ вели дека е „рано да се зборува за детали“, едно е јасно: дури и пред да седнат на преговарачка маса, небото над Европа веќе стана првото бојно поле на претстојниот самит.