Видео од ЗОО Скопје: Негувател повикува деца да се симнат од ограда, родителот реагира

Кратко видео од ЗОО Скопје предизвика бурни реакции: негувател смирено им вели на деца да се симнат од ограда, а родител му возвраќа со расправија.

Сцената трае само неколку секунди, но отвора прашања што допираат до сите нас – безбедност, примерот што им го даваме на децата и почитувањето на правилата во јавни простори. Она што за некого е „безазлена игра“, за персоналот е потенцијален ризик со сериозни последици. Видеото уште еднаш потсети дека зоолошката градина не е игралиште, туку простор со јасни правила создадени за да штитат – прво децата, па потоа и животните.

На снимката се гледа како неколку деца се качуваат на ограда во близина на ограден простор. Негувател пристапува и смирено бара да се симнат, алудирајќи на правилата поставени на информативните табли. Наместо брзо смирување на ситуацијата, дел од возрасните влегуваат во вербална расправија со вработениот. Расплетот е типичен за секоја напната сцена: неколку збора кажани во нервоза, пред детска публика која внимателно гледа и учи.

Зошто ова е важно? Огради се поставуваат со причина: да постојат јасни граници меѓу посетителите и животните, да се спречат повреди при лизгање или пад, и да се намали стресот кај животните кои реагираат на нагли движења и викање. Кога дете ќе се искачи на ограда, ризикот не е само негов – секој обид на родител или вработен да „спасува“ во последен момент може да заврши со двојна повреда.

Што се гледа на видеото и каде настанува проблемот

Клучниот момент е судирот на две гледишта: „само секунда игра“ наспроти „секунда ризик“. Персоналот е обучен да реагира превентивно – нивната задача е да спречат ситуација да стане опасна, а не да „казнуваат“. Од другата страна, дел од родителите ја перцепираат интервенцијата како прекумерна, особено ако детето „веќе се симнувало“. Токму тука избива тензии: наместо заедничко „во ред, ќе внимаваме“, следува расправа во која сите губат – најмногу децата.

Психолозите често потсетуваат дека децата учат од модел. Ако видат дека возрасните со мир, благодарност и кратко „извини, ќе внимаваме“ ја затвораат ситуацијата, и тие следниот пат полесно ќе прифатат правило. Ако, пак, гледаат инает и оспорување, тоа станува дозволен шаблон и за нив.

Правила и добра практика за безбедна посета

1) Рацете и нозете подалеку од оградите. Огради не се реквизити за качување. Тоа важи и кога близу нема животно – пад од висина е доволен за повреда.

2) Тивко и смирено движење. Наглите движења и гласното викање ги вознемируваат животните и ја зголемуваат веројатноста за непредвидливо однесување.

3) Почитување на таблите. Информативните табли не се „формалност“. Во нив има искуство од претходни инциденти и препораки на ветеринари и биолози.

4) Соработка со персоналот. Негувателите не „коригираат“ од инает – нивната прва обврска е безбедноста. Кратко „фала, ќе внимаваме“ е најбрзиот начин да се реши секоја ситуација.

Зоолошката градина е одлично место за учење – за животинските видови, но и за општествени правила: ред, трпение, грижа за послабите и за заедничкиот простор. Кога родител мирно поставува граница („овде не се качуваме“), тој всушност му помага на детето да развие самоконтрола – вештина која му треба надвор од ЗОО, во училиште, на спорт и во сообраќај.

Реакции и поука за сите нас

Видеото брзо се споделува бидејќи секој се препознава во него – или како родител што еднаш попуштил пред „ајде, само малку“, или како посетител што сакал мир и ред, или како вработен што се обидува да спречи белја. Поуката не е да „осудиме“ туку да извлечеме корист: наредната посета да биде посигурна, покултурна и пообразовна.

Ако сме искрени, сите имаме моменти кога вниманието ни спласнува, особено на места со многу дразби. Токму затоа, одново вреди да се потсетиме на едно едноставно правило: во зоолошка градина, возрасните водат со пример, децата следат – а правилата се таму за да се вратиме дома со само една „дивина“ во торбата: убаво искуство.