Парадоксот на дијаспората: Зошто Балканците се мразат дома, а стануваат најдобри пријатели во странство – комичар го даде брутално искрениот одговор
Во еден урнебесен, но и длабоко точен коментар кој стана вирален хит, унгарскиот комичар Тамаш Вамос, кој живее во Виена, го објасни феноменот што го збунува светот, а на сите од Балканот им е добро познат: зошто луѓето од поранешна Југославија се подобри пријатели во странство отколку во сопствените земји? Неговиот одговор, иако кажан на шега, ја погоди суштината на проблемот.
„Балканците се сјајни по тоа прашање“, започнува комичарот во еден подкаст. „Кога се во своите земји, постојано е ‘овој ваков, оној таков…’ Но, кога ќе ги извадиш од таму и ќе ги ставиш сите во Австрија – по еден од секоја држава – можеш да ги седнеш на иста маса и ќе станат најдобри пријатели. Веднаш е ‘Еј, ти си од Балканот, ајде да правиме балканска забава, Југо, хеј!’“.
Но, што се менува кога ќе ја поминат границата? Одговорот на Вамос е циничен, но и брутално искрен: „Среќа и високи плати“. Како што вели тој, кога сите заработуваат значително повеќе од минималецот во Австрија, одеднаш старата приказна за поделби станува неважна. „Тогаш велат: ‘Луѓе, сакате ли подоцна на пиво и суши? Сега сите сме добри’“, заклучува тој.
„Тажно, но вистинито“
Неговото видување предизвика лавина од коментари, а огромното мнозинство од луѓето од нашиот регион се согласија. „Тажно, но вистинито“, е најчестиот коментар. Една корисничка одлично ја сумираше психологијата зад овој феномен: „Колку си подалеку од родниот крај, толку поскапоцени ти се сличностите“.
Повеќе од само пари – промена на идентитетот
Иако економската сигурност игра огромна улога, објаснувањето е и подлабоко, социолошко. Во своите матични земји, националниот идентитет е примарен, а „другиот“ е соседот. Но, во странство, таа динамика се менува. Во Виена, Србинот, Хрватот и Македонецот не се повеќе главни ривали; сите тие се „наши“ во морето од Австријци. Заедничкото искуство на доселеници, носталгијата и, најважно од сè, заедничкиот културен код – истата музика, истата храна, истиот хумор – стануваат многу посилни од вештачки наметнатите поделби.
„Не е важно дали е од Словенија, Хрватска, Србија или Босна, имаме премногу заеднички работи“, пишува во еден коментар. Набљудувањето на Вамос, иако е комедија, е всушност сериозна социолошка анализа. Тоа докажува дека национализмот и омразата не се вродени, туку се производ на сиромаштија, несигурност и политичка манипулација. Кога луѓето ќе се извлечат од тој токсичен котел, она што останува е само заедничката култура и длабокото, речиси братско чувство на припадност.
-
La Linea v1
699 ден
559.20 ден -
Петок
699 ден
559.20 ден -
La Linea v3
699 ден
559.20 ден -
Спаси ја водата, пиј пиво
699 ден
559.20 ден -
Јас сум толку стар
699 ден
559.20 ден -
Џаст До Ит!
699 ден
559.20 ден