Светот се збогува со режисерот Роберт Вилсон кој го промени театарот засекогаш

Почина Роберт Вилсон (83), еден од најголемите театарски револуционери на 20-тиот век.

Светот на театарот и уметноста изгуби еден од своите најголеми визионери. Роберт „Боб“ Вилсон, прославениот американски авангарден режисер, драматург и уметник, чии спектакуларни и сонувачкaи продукции го редефинираа театарскиот јазик, почина на 83-годишна возраст. Неговата смрт претставува крај на една ера за човекот кој ја создаде монументалната опера „Ајнштајн на плажа“ и кој со својот уникатен визуелен стил влијаеше врз генерации уметници.

Од „Ајнштајн на плажа“ до Златен лав во Венеција

Кариерата на Вилсон, која траеше повеќе од пет децении, е обележана со низа ремек-дела. Својата кариера ја започна во 60-тите со основање на уметничката група „The Byrd Hoffman School of Byrds“ (именувана по наставничката која му помогнала да го надмине пелтечењето). Светската слава ја стекна во 1976 година со операта „Ајнштајн на плажа“, создадена во соработка со минималистичкиот композитор Филип Глас – дело кое трае речиси пет часа и нема традиционален наратив.

Меѓу неговите други познати дела се 12-часовната нема претстава „Животот и времето на Јосиф Сталин“ и немите опери како „Поглед на глувиот човек“. Како визуелен уметник, тој освои „Златен лав“ на Венециското биенале во 1993 година за скулптура, а беше номиниран и за Пулицерова награда. Соработуваше со огромен број уметници, од Том Вејтс и Лејди Гага до Михаил Баришников и Тилда Свинтон.

Господарот на сликата и светлината

Она што го прави Вилсон уникатен е неговиот стил, често нарекуван „театар на слики“. За него, визуелната композиција, светлината и прецизното, често бавно и хипнотичко движење на актерите беа поважни од говорениот збор. Тој создаваше претстави кои беа како живи слики, со совршено дизајнирана сценографија и мајсторска употреба на светлината за да создаде атмосфера и емоција.

Наследство што ги надминува границите

Роберт Вилсон беше вистински театарски револуционер. Тој ги скрши правилата и докажа дека театарот не мора да се потпира на традиционална приказна за да биде моќен. Неговото влијание е огромно и може да се види насекаде, од модерната опера до перформансите и музичките видеа.

Неговата поврзаност со Македонија беше потврдена во 2016 година, кога го посети Скопје и одржа предавање, при што доби и почесен докторат од Универзитетот ЕСРА. Ова беше ретка можност за домашната публика да се сретне со еден од најголемите умови на современиот театар, чие наследство засекогаш ќе го обликува начинот на кој ја разбираме уметноста на сцената.