„Џејмс Веб“ го откри оклопот на кометата-патник, крие тајна постара од Сонцето

Резултатите од истражувањето со телескопот „Џејмс Веб“ (JWST) откриваат дека интерстеларната комета 3I/ATLAS, посетител од друг ѕвезден систем, е длабоко променета од милијарди години бомбардирање од галактички космички зраци.

Поради ова, обвивката на кометата, дебела 15 до 20 метри, повеќе не потсетува на оригиналниот материјал од матичниот ѕвезден систем, што претставува вистинска „промена на парадигмата“ во проучувањето на ваквите објекти.

Според написот објавен на порталот „Live Science“, кометата 3I/ATLAS, откриена во јули оваа година, го достигнала својот перихел (најблиската точка до Сонцето) на 29 октомври. Со брзина поголема од 210.000 км/ч, таа се движи низ нашиот Сончев систем, но нејзината површина носи траги од долгото патување низ Млечниот Пат без заштита на хелиосферата – магнетниот штит на нашата ѕвезда.

„Тоа е многу бавен процес, но во текот на милијарди години, ефектот е многу силен“, објаснува Ромен Маџоло, водачот на истражувањето.

Како зрачењето ја променило кометата?

Космичките зраци (високоенергетски честички) го претвориле јаглерод моноксидот (CO) во јаглерод диоксид (CO2), менувајќи го хемискиот состав и структурата на мразот на кометата. Симулациите покажале дека само една милијарда години изложеност е доволна да се формира дебела, озрачена кора од 15-20 метри.

Оваа кора ги „заклучила“ оригиналните материјали од матичниот ѕвезден систем длабоко во јадрото на кометата, и тие можеби никогаш нема да се ослободат. Ова ја прави 3I/ATLAS потенцијално најстарата комета некогаш видена – околу 3 милијарди години постара од нашиот Сончев систем.

Повеќе од само комета – промена на парадигмата

Додека кометите во нашиот Сончев систем се делумно заштитени, 3I/ATLAS е „производ на своето меѓуѕвездено патување“. Ова бара промена во начинот на проучување на овие објекти, со фокус на озрачените материјали наместо на „чистите“ примероци од минатото.

Маџоло додава дека ќе биде интересно да се споредат набљудувањата пред и по најблиското поминување до Сонцето. „Можеби гледајќи ги тие разлики, ќе можеме да добиеме некои индикации за нејзиниот почетен состав“, вели тој. Овие истражувања ни помагаат да ги разбереме другите ѕвездени системи и историјата на нашиот.