Зошто Грета Тунберг дојде на блокадите за спас на реката Дошница на Кожуф?

Од планинските блокади на Кожуф до политичките дебати за Палестина во Скопје, посетата на Грета Тунберг на Македонија го покажа новото, пошироко и поконтроверзно лице на најпознатата светска активистка.

Најпознатата светска климатска активистка, Грета Тунберг, престојува во Македонија, каде што ги поддржа локалните еколошки движења, но и учествуваше во настани кои го потврдуваат нејзиниот сè поизразен фокус на глобалните геополитички прашања. Нејзината посета вклучуваше приклучување кон блокадите за спас на реката Дошница на планината Кожуф, како и учество на дискусија за Палестина во Скопје.

Оваа двојна агенда е одраз на еволуцијата на нејзиниот активизам, кој сега ги поврзува климатската и социјалната правда.

Битката за Дошница е и глобална битка

Во петокот, Грета Тунберг им се придружи на локалните активисти од движењето „За спас на Дошница“, кои со месеци се борат против изградбата на мали хидроцентрали на реката. Таа им даде силна поддршка, истакнувајќи дека нивната локална борба е дел од една поголема, глобална битка.

„Вашата битка против уништувањето на Дошница е и глобална. Вие не сте сами“, порача Тунберг, со што го стави овој долгогодишен македонски еколошки проблем во меѓународен фокус.

Од климата до Палестина: Двојниот фокус на активистката

Покрај еколошкиот ангажман, Тунберг во Скопје присуствуваше и на дискусија посветена на Палестина. Ова е продолжение на нејзиниот сè погласен про-палестински став, поради кој неодамна беше и депортирана од Израел откако се обиде да се приклучи на хуманитарна флотила за Газа. Пред Македонија, таа учествуваше и на сличен протест во Тирана.

Еволуцијата на еден симбол

Посетата на Грета Тунберг на Македонија е совршен микрокосмос на нејзината трансформација од климатска икона во сеопфатен социјален и политички активист. Од една страна, нејзината поддршка за локалната битка за реката Дошница е враќање кон корените – чист еколошки активизам кој ѝ ја донесе светската слава. Од друга страна, нејзиното учество на дебата за Палестина е потврда за нејзиниот нов, поконтроверзен правец, каде што климатската правда е неразделна од анти-воената борба.

Оваа двојна мисија е ризична: додека се обидува да ги обедини различните борби, таа ризикува да ја изгуби универзалната привлечност што некогаш ја имаше. На крајот, нејзината посета не го поставува прашањето само за иднината на Дошница, туку и за иднината на самата Грета – дали таа ќе остане глобален глас за една кауза, или ќе стане симбол на едно пошироко, но и многу пополаризирано движење.