Како судирот со планетата Теја ја направил Земјата погодна за живот

Космичка несреќа што го создаде животот: Како еден катаклизмичен судир ја претворил сувата прото-Земја во сина, жива планета

Со децении, научниците се обидуваат да ја решат една од најголемите загатки: како Земјата, за разлика од нашите стерилни соседи, станала рајска оаза со океани и атмосфера, идеална за живот? Една нова студија од Универзитетот во Берн дава клучен дел од одговорот, потврдувајќи ја драматичната теорија дека нашиот свет не бил предодреден за живот, туку дека неговото постоење е резултат на една случајна, но среќна космичка катастрофа.

Според истражувањето, објавено во престижното списание „Science Advances“, раната верзија на нашата планета, позната како прото-Земја, била сува, карпеста и безживотна топка. Во внатрешниот дел на Сончевиот систем, каде што се формирала, било премногу жешко за да се задржат испарливите елементи клучни за живот, како што се водородот (водата) и јаглеродот.

Користејќи софистицирани методи на изотопско датирање, научниците успеале прецизно да утврдат дека хемискиот состав на оваа сува прото-Земја бил формиран неверојатно брзо – во првите три милиони години од постоењето на Сончевиот систем. Ова е клучно откритие, бидејќи докажува дека Земјата во својата оригинална форма немала состојки за живот. Па, како тие пристигнале?

Судирот со Теја – насилното раѓање на нашиот свет

Оваа студија дава силна поддршка на таканаречената „Хипотеза за џиновскиот удар“. Според оваа теорија, пред околу 4,5 милијарди години, прото-Земјата се судрила со друга млада планета со големина на Марс, која научниците ја нарекуваат Теја. Овој катаклизмичен судир исфрлил огромна количина на материјал во орбитата, од кој подоцна се формирала Месечината.

Но, уште поважно, се верува дека Теја се формирала во надворешниот, поладен дел на Сончевиот систем, каде што имало изобилство од мраз и испарливи соединенија. Со судирот, таа ѝ ги „испорачала“ на нашата сува планета клучните состојки за живот – водата и јаглеродот.

Животот е случајност, а не правило

„Благодарение на нашите резултати, знаеме дека прото-Земјата на почетокот била сува, карпеста планета. Затоа, можеме да претпоставиме дека токму судирот со Теја ги донел испарливите елементи на Земјата и на крајот го овозможил животот“, вели д-р Паскал Круташ, водечкиот автор на студијата.

Ова откритие има длабоки филозофски импликации. Тоа сугерира дека животот на Земјата не е резултат на континуиран и предвидлив развој, туку на еден случаен, насилен настан. „Ова јасно покажува дека можноста за живот во универзумот воопшто не е нешто што се подразбира“, заклучува професорот Клаус Мецгер, коавтор на студијата.

Приказната за нашето потекло не е мирна приказна за создавање, туку драматична приказна за уништување и повторно раѓање. Ние постоиме денес, не затоа што нашата планета била посебна од почетокот, туку затоа што имала среќа да се најде на патот на еден воден, вселенски патник, кој, во еден миг на космичка креативна деструкција, ѝ го подарил дарот на животот.