Повеќе од само лоша навика: Што навистина значи кога грицкате нокти

Повеќе од само лоша навика: Што навистина се крие зад грицкањето нокти и како да го прекинете овој маѓепсан круг

Грицкањето нокти, или онихофагија, е една од оние навики кои често ги сметаме за безопасни и естетски. Но, во реалноста, таа е многу повеќе од тоа. Овој несвесен чин е тивок, но моќен сигнал што го испраќа нашето тело – показател за внатрешен стрес, анксиозност, досада или несигурност. Иако започнува како ситен гест додека гледате филм или чекате во ред, последиците можат да бидат сериозни, и за телото и за умот.

Оваа навика, која започнува во детството, а често продолжува и во зрелата доба, е многу повеќе од само козметички проблем. Таа е дел од групата на нарушувања познати како „повторувачки однесувања фокусирани на телото“ (Body-Focused Repetitive Behaviors – BFRBs), каде што спаѓаат и кубењето коса или грицкањето на образите. Овие дејствија служат како механизам за справување со непријатни емоции, нудејќи моментално, иако краткотрајно, олеснување.

Кои се ризиците? Од инфекции до трајно оштетување

Последиците од хроничното грицкање нокти не се занемарливи:

• Бактериски и габични инфекции: Под нашите нокти се крие цел екосистем од бактерии (како Стафилокока и Ешерихија коли) и габи. Со грицкање, ние ги пренесуваме директно во устата, но и создаваме мали ранички околу ноктите, кои се отворена врата за болни инфекции.
• Трајни деформитети на ноктите: Постојаното оштетување на лежиштето на ноктот може да доведе до негово трајно деформирање, раслојување и неправилен раст.
• Оштетување на забите: Оваа навика може да предизвика кршење на забите, оштетување на глеѓта и проблеми со вилицата.
• Воспаление на непцата (гингивитис): Бактериите од прстите лесно се пренесуваат на непцата, предизвикувајќи воспаленија.

Како да се ослободите од навиката? Клучот е во свесноста

Борбата против грицкањето нокти е тешка, бидејќи е длабоко вкоренета, несвесна активност. Затоа, првиот и најважен чекор е да ја освестите.

1. Идентификувајте го „окинувачот“: Водете дневник една недела. Забележете кога и во кои ситуации најчесто ги грицкате ноктите. Дали е тоа кога сте под стрес на работа? Кога ви е досадно додека гледате телевизија? Кога сте нервозни? Препознавањето на шаблонот е половина од решението.

2. Заменете ја лошата навика со добра: Кога ќе го почувствувате нагонот, веднаш заменете го со друга активност. Држете во рацете анти-стрес топче, играјте си со пенкало или едноставно ставете ги рацете во џеб.

3. Грижете се за вашите нокти: Одржувајте ги ноктите кратки и уредно исечени за да нема што да грицкате. Редовниот маникир или нанесувањето на специјални, горчливи лакови може да делува како силен потсетник.

4. Справете се со коренот на проблемот: На крајот, грицкањето нокти е само симптом. Ако вашиот „окинувач“ е анксиозноста или стресот, најдоброто решение е да се работи на намалување на овие чувства преку техники за релаксација, медитација, вежбање или разговор со стручно лице. Кога ќе се смири внатрешната бура, ќе исчезне и потребата за оваа нервозна навика.