Сателитите снимија мистериозен „грч“ на 3.000 км под Земјата: Што се случило

Мистериозен „грч“ од длабочините: Сателитите снимија аномалија на 3.000 километри под Земјата, научниците имаат неверојатна теорија

Во 2007 година, длабоко под источниот Атлантски океан, се случило нешто огромно и мистериозно. Иако било целосно незабележливо за луѓето на површината, сателитите кои ја следат гравитацијата на Земјата забележале ненадеен „грч“ – огромна аномалија во гравитациското поле со големина на континент. Дури сега, по речиси две децении, научниците веруваат дека ја решиле загатката, а нивната теорија ни дава редок увид во хаотичните процеси што се случуваат во срцето на нашата планета.

Откритието доаѓа од анализата на податоците од мисијата GRACE, заеднички проект на НАСА и германската вселенска агенција, која со два сателити прецизно ги мерела промените во гравитацијата на Земјата од 2002 до 2017 година. Овие сателити обично детектираат промени на површината, како топење на глечерите или движење на подземните води. Но, тим на геофизичари од Универзитетот Париз Сите, предводен од Шарлот Гањи-Гурантон, открил сигнал кој не можел да се објасни со ниеден површински процес.

Сигналот, кој го достигнал својот врв во јануари 2007 година, укажувал на масовно и брзо прераспределување на маса длабоко во внатрешноста на планетата. Она што ја направило мистеријата уште поголема е што овој гравитациски „грч“ се случил во исто време и на исто место со друг необичен феномен – ненадејна промена во магнетното поле на Земјата, позната како „геомагнетен грч“.

Што се случило на работ на јадрото?

Откако ги исклучиле сите можни површински причини, научниците се свртеле кон длабочините. Нивната водечка хипотеза е дека биле сведоци на фазна транзиција на најзастапениот минерал во Земјината обвивка, наречен бриџманит. На длабочина од речиси 3.000 километри, на самата граница со течното надворешно јадро, притисокот и температурата се толку екстремни што овој минерал може нагло да ја промени својата кристална структура.

Повеќе од само „грч“ – пулсот на жива планета

Оваа промена на атомско ниво предизвикува и значајна промена во густината на материјалот. Научниците веруваат дека огромен дел од овој минерал наеднаш се претворил во погуста форма, што предизвикало масовно и брзо прераспределување на масата, доволно големо за да биде детектирано од сателитите во орбитата. Овој настан, исто така, може да го објасни и истовремениот „грч“ во магнетното поле.

Ова истражување, објавено во списанието „Geophysical Research Letters“, е многу повеќе од само решавање на една загатка. Тоа е еден од првите директни докази за динамичните и брзи процеси што се случуваат во длабоката внатрешност на Земјата, област за која сè уште знаеме многу малку. Тоа нè потсетува дека планетата под нашите нозе не е мртва карпа, туку жив, дишечки систем кој постојано се менува. Мистериозниот „грч“ од 2007 година е како да сме го слушнале отчукувањето на срцето на Земјата – редок увид во тајните што се кријат илјадници километри под нас.