Дали е ова крајот на пушачката култура во Европа?

Војна против чадот од цигари: Шпанија подготвува радикален закон за забрана на пушење на тераси, плажи и стадиони

Во еден од најхрабрите потези за заштита на јавното здравје во Европа, Шпанија се подготвува да воведе сеопфатна забрана за пушење на речиси сите јавни отворени простори, вклучувајќи ги терасите на кафулињата и рестораните, плажите, стадионите и автобуските постојки. Овој радикален план, кој веќе предизвика жестока дебата, има за цел не само да ги заштити непушачите, туку и да ја денормализира пушачката култура и да ја направи Шпанија лидер во борбата против тутунот.

Предлог-законот, насловен „Сеопфатен план за превенција и контрола на пушењето 2025-2027“, е подготвен од Министерството за здравство и претставува значително проширување на постоечките закони, кои веќе го забрануваат пушењето во затворени јавни простори. Новиот план оди чекор понатаму, таргетирајќи ги местата каде што пасивното пушење сè уште претставува ризик и каде што отпушоците создаваат огромен еколошки проблем.

Според планот, покрај стандардните цигари, забраната ќе се однесува и на електронските цигари (вајпови) и на загреаните тутунски производи. Целта е да се создаде „генерација без тутун“ до 2040 година, следејќи го примерот на земји како Нов Зеланд.

Реакциите на оваа најава се очекувано поделени. Здруженијата за јавно здравје и еколошките организации го поздравија планот како историски чекор напред. Тие истакнуваат дека пасивното пушење на отворено, особено на преполни места како тераси, сè уште носи здравствени ризици, додека отпушоците од цигари се еден од најголемите загадувачи на плажите и морињата.

Отпор од угостителите и битка за културата на терасите

Од друга страна, угостителскиот сектор изрази сериозна загриженост. Сопствениците на барови и ресторани стравуваат дека забраната за пушење на нивните тераси, кои се срцето на социјалниот живот во Шпанија, драстично ќе го намали прометот. Тие тврдат дека терасите се отворен простор и дека забраната е претерана мерка која ќе ги избрка муштериите-пушачи.

Оваа дебата е повеќе од само здравствено или економско прашање; таа е судир на два начина на живот. Од една страна е правото на непушачите на чист воздух, а од друга е длабоко вкоренетата култура на уживање во кафе и цигара на тераса. Шпанија не е првата земја што размислува за ваков потег, но со оглед на нејзиниот статус на врвна туристичка дестинација, исходот од оваа битка ќе биде внимателно следен низ цела Европа. Ако законот помине, тоа би можело да предизвика домино-ефект и да ги охрабри и другите земји, вклучително и оние на Балканот, да преземат слични, похрабри чекори во борбата против пушењето.