Економска војна: Кина со полна пареа извезува пред да удрат најавените царини од САД

Кинеската економија порасна за 5,2%, но бројките кријат загрижувачка реалност

Кинеската економија во вториот квартал од годината забележа раст побрз од очекуваниот, одржувајќи ја земјата на добар пат да ја исполни својата годишна цел за раст од околу 5%. Сепак, овој позитивен наслов крие една многу посложена и загрижувачка приказна за економија со „две брзини“, каде што државно стимулираната индустрија јури напред, додека домашната потрошувачка и пазарот на недвижности се во длабока криза.

Според официјалните податоци, бруто домашниот производ (БДП) пораснал за 5,2%, што ги надмина очекувањата на аналитичарите. Но, овој раст не е одраз на здрава и избалансирана економија, туку на специфична државна стратегија чии последици допрва ќе се чувствуваат.

Индустријата во погон, потрошувачите на кочница

Светлата точка во извештајот е индустриското производство, кое порасна за импресивни 6,8% во однос на претходната година, значително над проценките. Меѓународните аналитичари ова го поврзуваат со два фактори: владините субвенции во секторите како електрични возила и соларни панели, и ефектот на „преднавремено полнење“ на извозот.

Свесни за неизвесноста од најавените американски царини, многу кинески компании го забрзаа извозот за да ги испорачаат своите производи пред да стапат на сила новите тарифи. Спротивно на ова, сликата кај домашната потрошувачка е мрачна. Растот на малопродажбата забави, а продажбата на угостителски услуги порасна за само 0,9%, што е најлош резултат во последните три години. Ова покажува дека кинеските граѓани се сè уште претпазливи и не сакаат да трошат.

Кризата со недвижностите и долгот продолжуваат да притискаат

Главната причина за слабата потрошувачка е континуираната криза на пазарот на недвижности, кој традиционално беше најголем извор на богатство за кинеските домаќинства. Падот на инвестициите во недвижности се продлабочи, паѓајќи за 11,2% во првата половина од годината. Официјалните лица признаваат дека пазарот „сè уште го достигнува дното“.

Оваа криза, во комбинација со високата невработеност кај младите и огромниот долг на локалните власти, создава атмосфера на несигурност во која граѓаните претпочитаат да штедат наместо да трошат, што дополнително ја кочи економијата.

Неодржлив модел на раст?

Кина се наоѓа во парадоксална ситуација. Нејзиниот модел на раст, кој се потпира на државни инвестиции во производството и силен извоз, создава огромна индустриска прекумерност. Фабриките произведуваат повеќе отколку што домашниот пазар може да апсорбира, па вишокот производи (како електрични автомобили и соларни панели) се извезува по ниски цени. Оваа стратегија, позната како „извоз на дефлација“, предизвикува трговски тензии и ги тера САД и ЕУ да воведуваат заштитни царини.

Во исто време, Пекинг одбива да примени директни стимулации за потрошувачите (како што се парични ваучери), плашејќи се од неефикасност и зголемување на долгот. Со тоа, владата се наоѓа во стапица: ако продолжи со истиот модел, ризикува трговска војна; ако се обиде да ја сврти економијата кон потрошувачката, тоа е бавен и тежок процес кој оди против нејзината долгогодишна идеологија.

Позитивниот раст на БДП од 5,2% е само фасада која прикрива сериозни структурни проблеми. Овој раст не е органски, туку е државно дирижиран и вештачки засилен од стравот од идни царини. Оваа стратегија не само што не успева да ја реши длабоката недоверба кај сопствените граѓани, туку и активно ги антагонизира своите главни трговски партнери. Кина можеби ја доби битката за исполнување на кварталната цел, но со тоа создава услови да ја изгуби пошироката економска војна.