Пад на екс-претседателот: Никола Саркози осуден на 5 години затвор за пари од Гадафи

Никола Саркози осуден на пет години затвор за земање милиони евра од Гадафи за изборна кампања, со што го урна сопственото политичко наследство

Париз, 25 септември 2025 – Поранешниот француски претседател Никола Саркози е осуден на пет години затвор, од кои две условно, за нелегално финансирање на неговата претседателска кампања во 2007 година со милиони евра добиени од либискиот диктатор Моамер Гадафи. И покрај тоа што Саркози упорно тврди дека е невин, оваа пресуда е кулминација на долгата серија правни проблеми кои го фрлија во сенка неговото некогашно политичко влијание и го оставија со сериозно нарушено наследство.

Милиони од Либија во замена за поддршка

Сржта на обвинението се однесува на наводите дека Саркози, додека бил министер за внатрешни работи во 2005 година, склучил таен договор со режимот на Гадафи. Според овој договор, тој наводно требало да добие значителни финансиски средства за својата претседателска кампања во замена за политичка поддршка на тогаш изолираната либиска влада. Обвинителството тврдеше дека овие пари биле префрлани преку сложени шеми, со што се кршел францускиот закон за финансирање на изборни кампањи. Пресудата е јасна: судот верува дека договорите постоеле и дека парите биле примени.

Трета пресуда за поранешен претседател

Ова е најголемото судење за корупција со кое се соочи Саркози, но не и негово прво. Тој веќе беше осуден во два одвоени случаи. Една пресуда се однесуваше на корупција и тргување со влијание, каде што се обидел незаконски да добие поволен третман од судија. Втората пресуда беше за прикривање на незаконски прекумерни трошоци за неговата претседателска кампања во 2012 година, кога беше поразен од социјалистичкиот кандидат Франсоа Оланд.

Овие пресуди се шокантни за француската политичка сцена, имајќи предвид дека Саркози беше претседател на Франција од 2007 до 2012 година, како член на конзервативната партија Сојуз за народно движење (UMP), подоцна преименувана во Републиканци (Les Républicains).

Остануваат прашања за етиката и иднината на европската политика

Случајот Саркози е многу повеќе од само приказна за еден политичар; тој отвора сериозни прашања за етиката во високата политика и за влијанието на странските средства врз демократските процеси. Ова е потсетник дека и во најстарите демократии, корупцијата може да стигне до самиот врв на власта. Додека Саркози продолжува да тврди дека е невин и најавува жалба, неговата политичка кариера и угледот се непоправливо оштетени.

Оваа пресуда, која доаѓа во време кога Европа се соочува со бројни предизвици, испраќа силна порака дека никој не е над законот, без разлика на позицијата што ја извршувал. Дали ова ќе има пошироки импликации врз политичката култура во Франција и Европа, останува да видиме.