Римски надгробен споменик пронајден во двор во Њу Орлеанс

Античка плоча, модерна мистерија: Како надгробен споменик на римски морнар, изгубен во Втората светска војна, завршил во двор во Њу Орлеанс

Во еден од оние неверојатни случаи кои звучат како сценарио за филм, брачна двојка од Њу Орлеанс, САД, додека го чистела својот двор, пронашла нешто што никогаш не очекувала: антички римски надгробен споменик, стар 1.900 години. Ова случајно откритие не само што ја реши мистеријата за еден артефакт изгубен со децении, туку и отвори фасцинантна приказна за неговото неверојатно патување преку Атлантикот.

Антропологот Даниела Санторо и нејзиниот сопруг Арон Лоренц ја пронашле тешката мермерна плоча додека работеле во својата градина. Кога го исчистиле натписот на латински, сфатиле дека се работи за нешто исклучително старо и веднаш контактирале експерти.

Тимот на стручњаци брзо го потврдил идентитетот на споменикот. Тој бил посветен на римски морнар по име Секст Конгениј Верус и бил стар околу 1.900 години. Уште поважно, се испоставило дека ова е артефакт кој со децении се водел како изгубен од музејот во Чивитавекија, Италија.

Музејот бил тешко оштетен за време на сојузничкото бомбардирање во Втората светска војна, во 1943 и 1944 година, и голем дел од неговата колекција бил уништен или украден. Овој споменик бил еден од предметите на кои им се изгубила секаква трага.

Повеќе од само камен – патник низ историјата

Како точно надгробната плоча на еден римски морнар го поминала патот од Италија до двор во Њу Орлеанс, останува мистерија. Најверојатната теорија е дека некој американски војник го зел како „сувенир“ по војната и го донел во САД. Куќата во која живее двојката била изградена во 1950-тите, што се совпаѓа со оваа временска рамка.

Овој случај е многу повеќе од само археолошко откритие. Тој е тажен, но и фасцинантен потсетник за хаотичната судбина на уметничките дела и артефактите за време на војна. Илјадници бесценети предмети биле украдени или уништени, а нивното враќање, дури и по 80 години, е чин на историска правда.

Двојката веднаш го предала споменикот на тимот за уметнички криминал на ФБИ, кој сега работи на негово враќање (репатријација) во Италија. Приказната за Секст Конгениј Верус, чиј спомен патувал илјадници километри и низ два милениуми, конечно ќе се врати дома.