Доаѓа пекол, температури над 40 степени: Летото возвраќа на голема врата

Доаѓа нов топлотен бран, психолозите порачуваат: Се зголемува хормонот на стрес, се појавуваат раздразливост и немир.

Со најавата на нов топлотен бран кој од утре ќе ја зафати Македонија и ќе донесе температури до 40 степени, експертите потсетуваат дека екстремните жештини не влијаат само на физичкото, туку и на менталното здравје. Психолошките реакции на топлината можат да варираат од зголемен стрес и раздразливост до влошување на веќе постоечките ментални нарушувања.

Психологот и психотерапевт Ивана Хаџиванова, во разговор за МИА, детално објаснува зошто се чувствуваме лошо кога е претопло и како да се заштитиме.

Како жештината го зголемува хормонот на стрес

Од психофизиолошка гледна точка, телото при високи температури троши огромна енергија за да се олади (терморегулација). Ова води до чувство на замор и намалена концентрација. Долготрајната изложеност на жештина делува како хроничен стресор, го нарушува сонот и го зголемува нивото на кортизол – хормонот на стрес.

„Кај анксиозните лица, телесните реакции на топлина како забрзана срцева работа, потење или вртоглавица, често се доживуваат како сигнал за опасност, што доведува до засилување на анксиозноста“, појаснува Хаџиванова.

Кој е најранлив? Од деца до лица со анксиозност

Иако жештините влијаат на сите, одредени групи се многу почувствителни. Тука спаѓаат повозрасните лица и децата поради нивната намалена способност за терморегулација, како и лицата со хронични заболувања. Хаџиванова нагласува дека луѓето со веќе постоечки ментални нарушувања како депресија и анксиозност се соочуваат со ризик од влошување на симптомите.

Исто така, ранливи се и бремените жени, лицата со зголемена телесна тежина и оние со ограничени финансиски ресурси кои немаат пристап до климатизација.

Совети за заштита: Намалете го темпото и хидрирајте се

За да го заштитиме менталното здравје, Хаџиванова советува неколку едноставни, но ефективни мерки:

• Престојувајте во разладени простории и избегнувајте движење на сонце во најтоплиот дел од денот.
• Пијте многу течности (вода) и јадете лесна храна богата со овошје и зеленчук.
• Намалете ја консумацијата на кофеин и алкохол.
• Носете лесна, широка и светла облека.
• Ако се појават симптоми како раздразливост и немир, забавете со темпото, одморете се и, доколку е потребно, побарајте стручна поддршка.

Климатските промени како криза за менталното здравје

Предупредувањата за топлотните бранови повеќе не се само метеоролошки извештаи, туку и сериозни аларми за јавното здравје, а како што покажува оваа анализа, и за менталното. Дискусијата за влијанието на жештината врз психата ја поместува дебатата од чисто физичка (топлотен удар, дехидратација) кон една многу посуптилна, но подеднакво важна димензија.

Ова не е само приказна за тоа како да се разладиме, туку за тоа како климатските промени директно влијаат на нашето расположение и способност за функционирање. Разбирањето на оваа врска е клучно, бидејќи грижата за менталното здравје ќе мора да стане составен дел од секој план за адаптација кон сè пожешкиот свет.

Како што најавија и од УХМР, од утре следува период на многу топло време, при што температурите на повеќе места ќе надминуваат 35, а наместа и 40 степени, со висок УВ индекс 9.