Добивме еден час повеќе сон, но зошто сè уште се чувствуваме „скршено“?

Речиси цел свет, од Европа до Америка, имаше во неделата прекрасен дополнителен час сон додека „се враќаше“ во стандардно време.

Но, не заборавајте да излезете надвор и за малку утринско сонце – тоа ќе му помогне на вашиот биолошки часовник побрзо да се ресетира. Има многу негодувања за промените на времето двапати годишно. Пролетното префрлување има тенденција да биде потешко, губејќи го тој час сон што наводно го враќаме на есен. Но, многу луѓе исто така жалат за есенскиот крај на летното сметање на времето, кога деновите веќе стануваат пократки.

Повеќе од само еден час – Европа и САД дебатираат

Во Европа со децении се расправа за трајно останување на зимското (стандардно) време, што е и астрономски исправно. И покрај тоа што ЕП изгласа укинување, ЕУ сè уште не може да донесе конечна одлука.

Во САД, пак, здравствените групи, вклучувајќи ја Американската медицинска асоцијација, долго време повикуваат на усвојување на стандардно време преку целата година. Ново истражување од Универзитетот Стенфорд се согласува, откривајќи дека префрлувањето напред-назад е најлошата опција за нашето здравје. Трајното стандардно време е најдобро бидејќи повеќе се усогласува со сонцето и човечката биологија, односно нашиот циркадијален ритам.

„Најдобриот начин да се размислува за тоа е како централниот часовник да е диригент на оркестар, а секој од органите да е различен инструмент“, рече Џејми Цајцер од Стенфорд. Кога часовникот е нарушен, секој од органските системи, како што се имунолошкиот систем или метаболизмот, „само функционира малку помалку добро“.

Како телото реагира на светлината

Мозокот има главен часовник кој се поставува со изложеност на сончева светлина и темнина. Утринската светлина го ресетира ритамот. До вечерта, нивото на хормонот мелатонин почнува да се зголемува, предизвикувајќи поспаност. Премногу светлина навечер – без разлика дали од вештачка светлина или од подоцнежното зајдисонце во летното сметање – го нарушува циклусот.

Како промените на времето влијаат на сонот?

Дури и промената од еден час може да ги наруши распоредите за спиење. Пролетната промена е погруба бидејќи потемните утра и посветлите вечери го отежнуваат заспивањето. Тие први неколку дена се поврзани со зголемување на сообраќајните несреќи, па дури и со зголемување на срцевите удари.

Хроничното лишување од сон е поврзано со срцеви заболувања, когнитивен пад, дебелина и бројни други проблеми. Затоа, иако „добиваме“ еден час сон, важно е да излезете на утринско сонце. Тоа е клучно за да му помогнете на вашиот внатрешен „диригент“ повторно да го фати ритамот.