Известувачот Томас Вајц го осуди концептот на „српскиот свет“, нарекувајќи го сериозна закана за стабилноста на целиот регион

Европскиот парламент денеска го усвои извештајот за напредокот на Македонија, но во финалната верзија на текстот не се содржани термините „македонски јазик“ и „македонски идентитет“.

Ова е конечниот епилог по неколкунеделните дебати. Иако постоеше надеж, сепак беше усвоена верзијата која беше договорена меѓу трите најголеми политички групации. Сепак, самата дебата понуди неколку исклучително важни моменти.

Ирена Јовева: „За да постои македонскиот народ, не му треба ваша дозвола“

Највпечатливиот момент од дебатата беше говорот на словенечката европратеничка Ирена Јовева. Таа, од говорницата на Европскиот парламент, директно им се обрати на своите бугарски колеги на македонски јазик. Таа ги нарече нивните барања „ирационални и неевропски“.

„За да постои македонскиот народ, не му треба ваша дозвола, ниту дозвола од било кој друг,“ порача Јовева. Нејзиниот говор предизвика воодушевување во македонската јавност и се смета за чин на вистинска солидарност.

Вајц: „Мора да се бориме против српскиот свет, тој е закана за регионот“

Известувачот за Македонија, австрискиот европратеник Томас Вајц, во својот говор направи изненадувачки пресврт. Тој го искритикува концептот на „српскиот свет“. Тој го нарече закана за регионот, споредувајќи го со „рускиот свет“ на Путин.

Тој ја обвини Србија за мешање во Црна Гора, Босна и Косово. „ЕУ мора да се бори против ова. Ова е важна порака и во извештајот за Македонија,“ рече Вајц. Со ова, тој го стави проблемот во поширок геополитички контекст.

Пораз во битката, но промена на военото поле

Од една страна, исходот од гласањето е недвосмислен пораз за македонската дипломатија. Тој покажува дека во политичките калкулации на големите европски партии, принципите лесно се жртвуваат за прагматични „компромиси“. Фактот што најголемите проевропски партии постигнаа договор со тоа што целосно ги избришаа термините, наместо да застанат зад нив, е показател за моќта на политиката на условување и уцени во Брисел.

Сепак, од друга страна, дебатата откри нешто ново и многу значајно. Говорот на Ирена Јовева беше чин на морална поддршка. Но, уште поважен е говорот на известувачот Вајц. Неговото директно поврзување на проблемите со концептот на „српскиот свет“ го префрла фокусот. Дебатата повеќе не е само за изолиран билатерален спор со Бугарија, туку се става во поширок контекст на борба против малигните влијанија во регионот, каде Македонија може да бара сојузници.

На крајот, може да се заклучи дека иако Македонија ја изгуби битката за зборовите во овој извештај, можеби доби поважна стратешка предност. Дефинирањето на проблемот како дел од борбата против хегемонистичките концепти ѝ дава на Македонија посилни аргументи во иднина. Овој пораз можеби е основа за поинаква, и да се надеваме, поуспешна битка во иднина, каде што нашите сојузници нема да бидат само храбри индивидуалци како Јовева, туку и стратешките интереси на самата ЕУ за стабилност на Балканот.