Откриен скриен свет: 332 џиновски кањони пронајдени под мразот на Антарктикот

Под ледениот оклоп на Антарктикот откриена скриена мрежа од 330 џиновски кањони, клучни за иднината на планетата

Длабоко под замрзнатите води што го опкружуваат Антарктикот, научниците открија огромен и досега непознат свет: неверојатна мрежа од 332 подводни кањони, од кои некои се подлабоки и од Големиот Кањон во САД. Ова епохално откритие, направено со помош на нова технологија за мапирање на морското дно, не само што ја менува нашата геолошка карта на ледениот континент, туку ни дава и клучни сознанија за тоа како Антарктикот влијае врз глобалната клима.

Истражувањето, спроведено од тим на експерти од Шпанија и Ирска, користело високо-резолутивна батиметрија за прецизно да го исцрта релјефот на морското дно околу Антарктикот, откривајќи пејзаж кој досега бил скриен од човечките очи. Најимпресивните кањонски системи се пронајдени во Источен Антарктик, каде што се протегаат во разгранети мрежи пред да се спојат во еден главен канал кој се спушта илјадници метри во длабокиот океан.

Кањоните како временска машина

Обликот на овие кањони е како геолошки отпечаток кој ја раскажува древната историја на континентот. Кањоните во Источен Антарктик се широки и имаат карактеристичен „U-профил“, што е доказ дека биле длабени со милиони години од огромни ледници. Спротивно на тоа, кањоните во Западен Антарктик се пострмни, потесни и имаат „V-профил“, што сугерира дека се геолошки многу помлади. Ова е првиот директен доказ од ваков размер кој потврдува дека ледената покривка на Источен Антарктик е многу постара од онаа на западниот дел.

Овие подводни кањони не се само геолошки формации; тие се виталните „артерии“ на океанот. Тие функционираат како канали кои ги поврзуваат плитките со длабоките води, овозможувајќи циркулација на хранливи материи и создавајќи богати екосистеми во длабочините.

Клучот за разбирање на климатските промени

Можеби најважниот аспект на ова откритие е улогата што овие кањони ја играат во глобалната клима. Тие делуваат како автопатишта за океанските струи, вклучително и за потоплите води кои доаѓаат од север. Начинот на кој овие топли струи се движат низ кањоните директно влијае на тоа колку брзо се топат ледените плочи на Антарктикот однатре. Деталното мапирање на овие кањони е од суштинско значење за да се создадат попрецизни климатски модели и да се предвиди идното покачување на нивото на морето.

Ова откритие е моќен потсетник дека и во 21-от век, нашата планета сè уште крие огромни, неистражени светови. Со оглед на тоа што помалку од една третина од светското морско дно е прецизно мапирано, научниците веруваат дека илјадници вакви кањони сè уште чекаат да бидат откриени. Секој од нив е дел од сложувалката која ни помага да ја разбереме не само историјата на нашата планета, туку и нејзината иднина.